Ngày 10.2.2023 tất cả các em học sinh lớp 12 toàn nước Phần Lan bắt đầu nghỉ học để rèn luyện các môn học ở nhà, các em này chuẩn bị thi bằng tú tài, các em cần phải có bằng tú tài để được tuyển vào các trường đại học, các trường đại học kỹ thuật.
Trước khi nghỉ học các em tổ chức ngày penkinpainajaiset, penkinpainajaiset tạm dịch qua tiếng Việt là ’ác mộng của bàn học’, tục lệ thường tổ chức mỗi năm khắp nước Phần Lan, hình thức để giải trừ những áp lực suốt 3-4 năm học trung học cấp 3 (lớp 10, 11,12), mấy em đứng dồn trên thùng xe tải, các xe tải chở các em đi dạo đường phố để vui đùa với công chúng. Tục lệ penkinpainajaiset đã bắt đầu từ năm 1860 cho tới ngày nay. Sau khi các em lớp 12 không còn trong trường học thì các em lớp 11 là lớp lớn nhất trong trường và có nảy sinh cái tục lệ ngày ’vanhojen päivä’ hoặc ’vanhat tanssit’, vanhojen päivä đã bắt đầu từ năm 1930 cho tới ngày nay, tục lệ riêng biệt ở Phần Lan và đã bắt nguồn từ các trường học ở Helsinki, và sau này nó lan khắp các trường học ở Phần Lan.
Lý do tại sao có tục lệ ‘vanhat tanssit’
Các em gái trường trung học cấp 3 muốn học cách ăn mặc đẹp và lịch sự, học cách nhảy đầm theo thời xưa, nghiêm trang, để sau này không bị bỡ ngỡ trong các buổi dạ hội tại các trường đại học mà họ tổ chức, buổi dạ hội ’vanhat tanssit’ được cô và thầy trong trường dạy cách nhảy đầm theo điệu thời xưa và xong với các bản nhạc xưa như ‘Pas d’Espagne’ ‘Cicapo’ và ‘Mignon’.
Điệu nhảy ‘Pas d’Espagne’ trên kênh YouTube dưới dây:
‘Lukiolaiset, varsinkin tytöt, halusivat oppia ”vanhat tanssit” pärjätäkseen akateemisissa juhlissa, ja monissa Helsingin lukioissa tansseja opeteltiin 1940–50-luvuilla voimistelunopettajan johdolla.’
Koulun päättymistä on juhlittu kauan. Penkinpainajaisista on tietoja jo 1800-luvun loppukymmeniltä. Nykyiseen ajankohtaansa penkinpainajaiset asettuivat nykymuotoisten ylioppilaskokeiden myötä 1920-luvulla, ja penkkaritavat kehittyivät meille tuttuun suuntaan. Tällöin myös lukion toisluokkalaisten rooli koulun vanhimpina korostui, ja vanhojenpäivän perinne sai alkunsa. Vanhojenpäivällä ei ole esikuvia naapurimaissa, joten tapa lienee syntynyt Suomessa ja kenties juuri Helsingin suomenkielisissä kouluissa.
https://historia.hel.fi/fi/ilmiot/tapahtumia-vuoden-ympari/vanhojen-paiva
