Kính thưa Ngài, kính thưa chủ tịch quốc hội, quý vị dân biểu và công chúng!
Tôi lấy niềm vinh dự được phát biểu trước Quốc hội Thuỵ Điển ngày hôm nay.
Thuỵ Điển và Phần Lan đang tiến tới việc đàm phán về tư cách thành viên NATO tại trụ sở Brussel, đánh dấu một trang sử mới của 2 nước chúng ta.
Tư cách thành viên NATO của Phần Lan và Thuỵ Điển không chỉ củng cố riêng về an ninh quốc phòng của 2 nước, mà cả khối NATO, nó sẽ không gây hại bất cứ nước nào, ngược lại 2 nước sẽ đóng góp về quân sự, phần trách nhiệm lớn và đem sự ổn định cho khối NATO.
Cũng vào lúc này Nga đã mở của một cuộc chiến tàn ác ở Ukraine. Vào tháng 12 năm 2021, một cuộc gặp gỡ với Putin đã kích hoạt một chuỗi vấn đề, hậu quả là đã làm thay đổi môi trường an ninh quốc phòng của Phần Lan. Điều này nó đã buộc chúng tôi phải đánh giá lại chính sách an ninh quốc phòng của chúng tôi.
Một chuỗi vấn đề là Nga đã tuyên bố đòi NATO không được nhận thêm thành viên và cũng đòi nước Phần Lan không được vào NATO, sự đòi hỏi của Nga đã giới hạn sự tự do lựa chọn và quyền tự chủ của đất nước chúng tôi. Sự đòi hỏi của Nga đã thách đấu vị thế chủ quyền của đất nước chúng tôi. Đại tấn công của Nga vào nước Ukraine cho thấy rằng nước Nga một lần nữa đã sẵn sàng sử dụng vũ trang đối với một nước có chủ quyền và độc lập. Những yếu tố kết hợp này đã cho thấy tính không bền vững về định vị truyền thống của nước Phần Lan.
Cộng đồng xuyên Đại Tây Dương đã cùng chung sức mạnh và quyết tâm viện trợ Ukraine bằng mọi cách để đối phó với Nga. Sự anh dũng của người dân Ukraine đã làm rung động hàng triệu trái tim trên thế giới; sự tàn phá, sự mất mát của người dân Ukraine đã gây sốc chúng ta đến tận xương tuỷ. Chúng tôi quyết tâm ủng hộ chủ quyền và quyền tự vệ của nước Ukraine và sẽ sẵn sàng giúp đỡ người Ukraine trong cuộc chiến này. Những tội phạm chiến tranh phải lãnh tội và sẽ bị đưa ra toà án quốc tế.
Trước cuộc tấn công của Nga, việc xảy ra một cuộc chiến tranh lớn ở châu Âu vào đầu thế kỷ 21 dường như là điều khó có thể xảy ra. Nhiều người cho rằng ký ức của những thế hệ từng trải qua chiến tranh đã thuộc về lịch sử, chúng tôi coi hòa bình là lẽ đương nhiên. Ngày 24 tháng Hai năm 2022 Nga đã phá vỡ sự yên bình đó.
Đồng thời, lòng tin của chúng tôi đối với các chính sách truyền thống và việc duy trì quan hệ của chúng tôi với Nga đã bị phá vỡ. Các chính sách cũ của chúng tôi không còn phù hợp với tình hình mới hiện giờ.
Mặc dù các chính sách an ninh của chúng tôi đã thay đổi, các mục tiêu của chính sách an ninh và đối ngoại của Phần Lan vẫn không thay đổi. Phần Lan muốn tăng cường hợp tác đa phương, có trách nhiệm toàn cầu và xây dựng hòa bình.
Giải pháp của chúng tôi không thay đổi về mặt địa lý. Trong tương lai Phần Lan muốn giải quyết các vấn đề trong thực tế một cách nghiêm túc và chuyên nghiệp đối với Nga. Người Phần Lan vẫn là người Phần Lan từ trước tới nay.
Phần Lan và Thuỵ Điển sẽ phối hợp với các nước như Na Uy, Đan Mạch và Băng Đảo thành một khối NATO Bắc Âu, chúng ta có nhiều điểm mạnh trong các lĩnh vực. Năm quốc gia có nền dân chủ ổn định, có lực lượng vũ trang hiện đại, xã hội có quy chế an sinh xã hội được biết đến từ mấy chục năm nay trên thế giới.
Đơn NATO của Phần Lan và Thuỵ Điển được sự ủng hộ nhiệt tình từ các nước NATO, riêng về Thổ Nhĩ Kỳ thì chúng ta cần có thời gian riêng để đối thoại có tính xây dựng, dung hòa và theo luật thể chế dân chủ và tự do.
Các nước Bắc Âu sẽ hợp tác chặt chẽ với các nước Baltia về lĩnh vực an ninh quốc phòng và đồng thời sẽ củng cố an ninh trong khu vực và đem sự ổn định ở biển Baltic.
Ngay cả trong hoàn cảnh khủng hoảng về chính trị chúng ta sẽ tuyệt đối tin tưởng và tương trợ lẫn nhau, bảo đảm an ninh đường biển ở Baltic.
Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn sự hợp tác chặt chẽ của bà thủ tướng Andersson, các vị bộ trưởng, các viên chức cố vấn trong các bộ ngành, các vị dân biểu EU về sự trao đổi các vấn đề, các đề nghị liên quan đến các quá trình tiến tới việc nộp đơn xin vào NATO trong những tháng vừa qua. Phần Lan và Thuỵ Điển có một lịch sử chung suốt hàng trăm năm nay, sự hợp tác của chúng ta lúc nào cũng thân mật, thật là nhiệt tình hơn bao giờ. Tôi tin chắc rằng sự hợp tác vẫn tiếp tục mãi mãi và càng mạnh hơn. Chân thành cảm ơn quý vị.
*Ngài: Lời chào của Tổng thống Sauli Niinistö đến Vua Carl XVI Gustaf (Kaarle XVI Kustaa) và Hoàng Hậu Silvia.
Hội Tiếng Nói Chung xin dịch tóm tắt lại bài phát biểu của Tổng thống cộng hòa Phần Lan tại Quốc hội Thuỵ Điển: https://www.presidentti.fi/puheet/tasavallan-presidentti-sauli-niiniston-puhe-ruotsin-valtiopaivilla-17-5-2022/
Dưới đây là nguyên văn của bài phát biểu của Tổng thống Sauli Niinistö tại Quốc hội Thụy Điển:
Tasavallan presidentti Sauli Niinistön puhe Ruotsin valtiopäivillä 17.5.2022
Teidän Majesteettinne, arvoisa puhemies, hyvät naiset ja herrat!
On kunnia puhua teille täällä Riksdagenissa tänään.
Ruotsi ja Suomi ovat ottamassa historiallisia askeleita. Yhdessä. Ilmoitamme pian virallisesti Brysselissä halukkuudestamme aloittaa jäsenyyskeskustelut Pohjois-Atlantin puolustusliiton (Naton) kanssa.
Ruotsin ja Suomen Nato-jäsenyys parantaisi sekä omaamme että koko liittokunnan turvallisuutta. Se ei ole keneltäkään pois. Jäsenyytemme vahvistaisi vastuunsa kantavaa, vahvaa ja vakaata Pohjolaa Naton pohjoisella laidalla.
***
Otamme nämä historialliset askeleet julman sodan varjossa. Viime joulukuu käynnisti tapahtumaketjun, joka mullisti turvallisuusympäristömme. Se pakotti meidät uudelleenarvioimaan turvallisuuspolitiikkaamme.
Venäjän esittämät vaatimukset Naton laajenemisen pysäyttämisestä pyrkivät kaventamaan valinnanvapauttamme ja suvereniteettiamme. Tämä haastoi meidän asemamme. Venäjän suurhyökkäys Ukrainaan teki selväksi, että se on valmis käyttämään jälleen kerran aseellista voimaa lähialueillaan tavoitteidensa saavuttamiseksi. Nämä tekijät yhdessä paljastivat perinteisen asemoitumisemme kestämättömyyden.
Transatlanttinen yhteisö on ollut vahva ja yhtenäinen tuessaan Ukrainalle ja vastauksessaan Venäjälle. Ukrainan kansan urheus on koskettanut meitä syvästi. Siviilien kärsimykset ovat järkyttäneet meitä sydänjuuria myöten. Tuemme itsenäisyyttään ja vapauttaan puolustavaa Ukrainaa ja autamme sodan kauheuksia pakenevia. Sotarikoksiin syyllistyneet on saatettava teoistaan vastuuseen.
***
Ennen Venäjän hyökkäystä suuren sodan käyminen 2020-luvun Euroopassa tuntui lähes mahdottomalta ajatukselta. Monien mielessä sodankäyneiden sukupolvien muistot olivat historiaa, otimme rauhan itsestäänselvyytenä. Helmikuun 24. päivä rikkoi tuon rauhan.
Samalla rikkoutui luottamuksemme perinteisiin tapoihin varmistaa turvallisuutemme ja hoitaa suhteitamme Venäjään. Vanhat toimintatapamme eivät enää vastaa uutta tilannetta.
Vaikka turvallisuuspoliittinen ratkaisumme muuttuu, Suomen ulko- ja turvallisuuspolitiikan tavoitteet ovat ennallaan. Suomen turvallisuuden takaamisen rinnalla haluamme vahvistaa monenkeskistä yhteistyötä, kantaa globaalia vastuuta ja rakentaa rauhaa.
Ratkaisumme ei muuta maantiedettä. Suomi haluaa jatkossakin hoitaa rajanaapuruuden tuottamat käytännön kysymykset asiallisesti ja ammattimaisesti. Turvallisuus ei ole nollasummapeliä. Rajan yli Venäjälle katsoo sama suomalainen kuin ennenkin.
***
”Maailmanhistoriassa on aikoja, jolloin on paljon viisaampaa toimia, kuin epäröidä. Toimintaan liittyy joitain riskejä – näin on aina. Mutta toimimatta jättämisen riskit ovat huomattavasti suuremmat.” Näin sanoi Yhdysvaltain presidentti Harry S. Truman puheessaan kongressille maaliskuussa 1948. Truman puhui kongressille Yhdysvaltojen roolista Euroopan turvallisuuden ja vapauden tukemisessa. Ajatus Natosta oli jo syntynyt.
Ruotsin ja Suomen valtionjohdot ovat nyt molemmat arvioineet toimimatta jättämisen riskit suuremmiksi kuin toiminnan. Kuukausien intensiivinen työ on johtanut yhteneväisiin päätöksiin. Me jaamme turvallisuusympäristön, intressimme ovat yhtäläiset ja turvallisuuspolitiikkamme linja on pitkään ollut samansuuntainen. Pidän suuressa arvossa sitä, että liikumme edelleen, tässäkin tärkeässä päätöksessä käsi kädessä.
Olemme nyt heti saaneet yhteisen haasteen. Turkin lausumat ovat viime päivinä hyvin nopeasti muuttuneet ja koventuneet. Olen kuitenkin varma, että ratkaisemme tilanteen rakentavien keskustelujen avulla.
Osana Natoa Ruotsi ja Suomi asettuvat samaan vyöhykkeeseen läheisten kumppaneidemme Norjan, Tanskan ja Islannin kanssa. Pohjoismaat, jotka ovat vahvoja yhdessä niin monella alueella, muodostavat myös Natossa pohjoisen Euroopan vahvan viisikon. Yhteisen pohjoismaisen mallimme tukipilariksi muodostuu demokratian ja hyvinvoinnin ohella yhä selvemmin myös turvallisuus.
Myös tiivis yhteistyömme Baltian maiden kanssa saa uusia turvallisuusulottuvuuksia. Nato-jäsenyytemme tuo maidemme ja koko pohjoisen Euroopan puolustukseen syvyyttä. Samalla koko Itämeren alueen turvallisuus ja vakaus vahvistuvat. Kriisitilanteessa voimme luottaa naapurin tukeen, solidaarisuuteen ja huoltolinjojen toimivuuteen.
***
Vastuunsa kantava, vahva ja vakaa. Nämä sanat kuvaavat pohjoismaista malliamme. Pohjoismaat ovat aina ottaneet vastuunsa. Ruotsi ja Suomi ovat osana Euroopan unionia antaneet vahvan panoksen unionin vakauteen ja hyvinvointiin ja tukeneet kumppaneitaan vaikeina aikoina. Osana kansainvälistä yhteisöä olemme edelläkävijöitä maailmanlaajuisten haasteiden, kuten ilmastonmuutoksen, ratkaisemisessa.
Itämeren alueella panoksemme turvallisuuden takaamiseksi on vahva. Naton jäseninä pääasiallinen tehtävämme on edelleen oman alueemme turvaaminen, mutta samalla sitoudumme kantamaan vastuuta myös liittolaisten turvallisuudesta. Panoksemme euroatlanttisen turvallisuuden takaamiseksi vahvistuu entisestään.
Pohjoismaat ovat vahvoja sanan kaikissa merkityksissä. Sotilaallinen vahvuutemme on eurooppalaista huipputasoa ja kyvykkyytemme toisiaan täydentäviä. Kynnys sotilaalliselle toiminnalle meitä vastaan on jo nyt hyvin korkea.
Mutta vahvuus ei synny pelkästä voimasta. Tarvitaan myös kestävyyttä. Siitä Pohjoismaat tunnetaan. Kuulumme maailmanlaajuisesti teknologisen kehityksen kärkimaihin. Taloutemme ovat vahvalla pohjalla ja kriisinkestäviä. Sananvapautemme on vahva, ja kansalaisemme rokotettu monenlaista informaatiovaikuttamista vastaan. Pidämme huolta kansalaisistamme.
Vakautemme takana on vahva demokratia. Aikana, jolloin demokratia on globaalisti heikkenemässä, Pohjoismaat erottuvat joukosta. Vuosittaisessa demokratia-indeksissä kuudesta kärkimaasta viisi oli vuonna 2021 Pohjoismaita. Viime kädessä vahva demokratia on paras turvallisuuden tae. Siitä meidän on huolehdittava jatkossakin.
***
Nyt, kun olemme päätöksemme tehneet, valta siirtyy hetkeksi Natolle ja sen nykyisille jäsenvaltioille. Toivomme kaikkien jäsenvaltioiden antavan vahvan tukensa. Odotamme allekirjoittavamme liittymispöytäkirjat pian, minkä jälkeen toivomme nopeaa ratifiointia jäsenmaiden parlamenteissa.
Yhdessä ja erikseen pääministeri Anderssonin kanssa olemme käyneet kuluneiden viikkojen aikana keskusteluita liittolaismaiden kanssa tuen varmistamiseksi jäsenyydellemme. Jäsenyydellemme on laaja tuki Nato-maiden joukossa. Puolustukseltaan vahvat, yhteiskunnallisesti ja poliittisesti vakaat maamme nähdään vahvistuksena liittokunnalle.
Olemme myös saaneet vahvoja tuenilmaisuja myös jäsenyysprosessin ajalle. Liittolaisten tuki on tärkeää, ja olemme siitä kiitollisia. Samalla korostan, että ensisijainen turvamme tässäkin tilanteessa on oma vahva puolustuksemme ja yhteiskuntiemme lujuus. Vahvat ja vakaat yhteiskuntamme kyllä kestävät.
***
Lopuksi haluan kiittää pääministeri Anderssonia tiiviistä yhteistyöstä ja arvokkaasta ajatustenvaihdosta kuluneiden kuukausien aikana. Ruotsilla ja Suomella on satojen vuosien yhteinen historia. Meitä yhdistävät maantiede, arvot, kieli ja kulttuuri. Yhteistyömme on aina ollut läheistä. Silti, tuskin koskaan on valtionjohtojemme välinen yhteys ollut näin tiivis. Olemme keskustelleet lähes viikoittain.
Samoin haluan kiittää kaikkia ministereitä, parlamentaarikkoja ja virkamiehiä, jotka olette kulkeneet tätä tietä yhdessä naapurimaan kollegan kanssa keskustellen. Uskon, että tämä arvokas ja tiivis yhteys jatkuu ja alati vielä vahvistuu. Sen arvon ja mittaamattoman potentiaalin on kulunut kevät meille kaikille osoittanut. Kiitos.
###
